Senkronizasyon Çözümleri
Ada Mod Jeneratör Senkronizasyonu
Jeneratörler Arası senkronizasyon sistemi ADA mod sistem olarak adlandırılmaktadır. Böyle adlandırılmasının sebebi Jeneratör Ortak Barasının etrafında alıcıların bulunmasıdır. Bu durumda jeneratör ortak barası , etrafında alıcılar bulunan Enerji ADASI gibi davranmaktadır.
Bu standartlarda kurulan sistemler şebeke enerji bilgisiyle ilgilenmez. Transfer Panosu üzerindeki sistemden fiziksel olarak bir start komutu beklemektedir.
Sistemdeki jeneratörler Sahanın gereksinimlerine göre hep birlikte start ya da öncelik değerlerine göre start alarak sahayı beslerler. Burada jeneratörlerin çalışma- durma fonksiyonları yük analizleri sonucu ortaya çıkar.
Bu sistemde çalışacak jeneratörün çalışma öncelikleri fiziksel olarak kullanıcının belirleyebildiği gibi jeneratör çalışma saatine göre belirlenmektedir.
Start sinyali geldiği andan itibaren Master yani çalışma önceliği yüksek olan jeneratör çalışır. Nominal voltaj ve frekans değerine ulaştıktan sonra şalterini ortak baraya kapatır. Diğer jeneratörler Master olan jeneratörün parametrelerini haberleşme hattı üzerinden takip ederler. Gerekli şartlar sağlandığında ise kendi şalterlerini kapatarak senkronizasyon işlemini gerçekleştirmiş olurlar. Senkronizasyon işlemi tamamlandıktan sonra Transfer panosu üzerinden jeneratörler üzerinden saha beslenir. Bu noktadan itibaren sistemin gereksinimlerine göre jeneratörler arasında Reaktif ve Aktif yük paylaşımları başlar.
Şebeke Kontrollü Jeneratör Senkronizasyonu
Kesintisiz Yumuşak Geçiş Sistemi
Şebekenin voltaj , frekans değerleri kontrol edilir. Şebeke enerjisi gittiğinde veya limitler dışına çıktığında kontrol ünitesi şebeke enerjisini pasif kabul eder. Şebeke şalteri açar. Haberleşme ağı üzerinden jeneratörlere start sinyali gönderilir.
Jeneratörler ortak bara ya senkron olduktan sonra jeneratör ortak şalteri kontrol ünitesi tarafından kapatılır. Sistem jeneratörler üzerinden beslenir. Şebeke enerjisi geldiğinde ve istenilen limitler içerisinde olduğunda jeneratörler şebeke ile senkronizasyon şartlarını sağlamaya çalışırlar. Senkron şartı sağlandığında şebeke şalteri ve jeneratör şalterleri eş zamanlı olarak kapanır ve yük kademeli olarak jeneratörler üzerinden şebekeye devredilir. Jeneratörler soğutma süresine girmiş olur.
Kısa Kesintili Geçiş Sistemi
Şebekenin voltaj , frekans değerleri kontrol edilir. Şebeke enerjisi gittiğinde veya limitler dışına çıktığında kontrol ünitesi şebeke enerjisini pasif kabul eder. Şebeke şalteri açar. Haberleşme ağı üzerinden jeneratörlere start sinyali gönderilir.
Jeneratörler ortak bara ya senkron olduktan sonra jeneratör ortak şalteri kontrol ünitesi tarafından kapatılır. Sistem jeneratörler üzerinden beslenir. Şebeke enerjisi geldiğinde ve istenilen limitler içerisinde olduğunda kontrol ünitesi önce jeneratör şalterini açar ve daha sonra şebeke şalteri kapanır. Yük jeneratörler üzerinden şebekeye devredilir. Jeneratörler soğutma süresine girmiş olur.
AC dizel jeneratör sistemlerinde , yakıt kontrol sistemleri kontrol edilerek alternatör çıkış frekans değeri , Voltaj Kontrol sistemi kontrol edilerek alternatör çıkış voltaj değeri ayarlanmaktadır. Bu noktaların kontrolleri kapalı çevrim kontrol sistemi ile kontrol edilmektedir. Bu kontrol sistemi ile beraber dizel jeneratörün senkronizasyon işlemine verdiği tepkiler analiz edilerek uygun parametreler seçilir. Bu parametreler senkronizasyon işleminin başlangıcında , senkronizasyon işlemi sürerken ve sonlandırılırken sistem güvenirliği için büyük önem arz etmektedir.
AC jeneratör sistemlerinde senkronizasyon işleminin referans noktası daima diğer sistemin enerji noktasıdır. Jeneratörler referans olarak gördüğü noktaya göre elektriksel parametrelerini ayarlayarak senkronizasyon işlemini gerçekleştirirler.
Bu noktalar sistemin yapılanmasına göre değişiklik göstermektedir.
A- Jeneratörler Arası Senkronizasyon işlemi
Bu sistemde referans alınacak nokta Jeneratör Ortak Baradır. Bu baradaki enerji analiz edilerek Jeneratöre ait Senkronizasyon Kontrol Ünitesi parametre değerlerini ayarlar.
B- Jeneratör Şebeke Arasında Senkronizasyon İşlemi
Bu tür sistemlerde referans alınacak nokta hem şebeke hem de jeneratör ortak barasıdır. Sistem gereği ileri- geri senkronizasyon işlemi gerçekleşeceğinden bu nokta değişkenlik gösterecektir.
Bakım – Onarım Maliyeti : Kurulu gücü karşılayacak tek bir jeneratör yerine , birden fazla jeneratör tercih edildiğinde bakım süresi kullanım süresi uzayacaktır. Ayrıca bakım maliyeti / süre oranı azalacağından süre bakımından maliyet düşecektir.
Sistem Yedeklenmesi ve Güvenilirlik : Çoklu Jeneratör uygulamalarında sistemdeki jeneratörlerden bir tanesinin arızalanması veya periyodik bakım süresi içerisinde diğer jeneratör/jeneratörler devrede olacaktır. Jeneratörler birbirleri açısından back-up jeneratörü mantığıyla çalışacaktır.
Fonksiyonel sahalarda birden fazla şebeke , yük /jeneratör/şebeke taraflarına eklenebilen kublaj şalterleri , step-up trafolar ile OG senkronizasyonu , yakıt otomasyon sistemleri , 7-10 kademe yük atma –alma işlemleri içerebilmektedir.
Fonksiyonel sahalarda , sistem içerisinde yer alan bütün ekipmanlar GÜÇBİR JENERATÖR Mühendislik ekibi tarafından entegrasyonu sağlanmaktadır.
Bütün sistem saha gereksinimleri dahilinde SCADA / HMI Operatör Paneli / PLC destekli otomasyon sistemi ile ilişkilendirilebilmektedir. Bununla birlikte saha güvenilirlik , izlenebilme ve kontrol edilebilme kapasitesi arttırılmış olur.
Eşit Yaşlandırma Nedir?
Senkronizasyon işlemi yapılacak jeneratörlerin çalışma saatlerini eşitlenmeye çalışılmasıdır. Sahada şebeke kesildiği andan çalışacak olan jeneratör Master Jeneratördür. Jeneratörler senkron olduktan sonra saha beslenir ve yük analizi başlar. Bu analiz sonucunda saha yükünü karşılayacak sayıda jeneratör sahayı beslemeye devam eder. Kalan jeneratörler soğutma süresi sonunda stop pozisyonuna geçerler. Master jeneratör sistemdeki jeneratörler arasındaki en az çalışma saatine sahip olan jeneratördür. Soğutma süresi saymaya ilk başlayan jeneratör ise çalışma saati en fazla olan jeneratördür.
Bu operasyona EŞİT YAŞLANDIRMA uygulaması denir.
Haberi Kesinti Nedir?
Şebeke enerjisinin ne zaman gideceği biliniyorsa bu uygulama yapılabilir. Bu uygulama iki şekilde yapılabilir.
Zamansal belirlenebilir. Şebekenin hangi zaman aralıklarında gideceği biliniyor ise , jeneratörler şebeke kesilmeden önce yükü şebeke üzerinden alırlar. Belirlenen saat de eğer şebeke geldi ise jeneratörler yükü şebekeye teslim eder, gelmediyse saha jeneratör üzerinden beslenmeye devam eder.
Fiziksel olarak da yapılabilir. Kullanıcı , GÜÇBİR Senkronizasyon Panosu üzerinde yer alan anahtar veya SCADA / OPERATÖR PANELİ üzerinde yer alan buton vasıtasıyla jeneratörler sahayı şebekeden kesintisiz transfer ile devir alır. Anahtar ve ya ilgili giriş pasif olduğunda sahayı şebeke kesintisiz geçiş ile devir eder.
Yük Paylaştırma Nedir?
Çoklu Jeneratör Senkronizasyonu uygulamalarında , jeneratörler saha yükünü güçleri oranında paylaşırlar. Bu paylaşma Aktif ve Reaktif olarak gerçekleşmektedir.
SENKRONİZASYON NEDİR ?
Senkronizasyon sistemleri kelime anlamı olarak eşleştirme , eşitleme anlamına gelmektedir. AC elektrik sistemlerinde bu eşleştirmelerin oluşturabilmesi için bazı şartlar bulunmaktadır.
01.
Eşleştirilecek fazın VOLTAJ RMS değeri
02.
Eşleştirilecek fazın FREKANS değeri
03.
Eşleştirilecek fazların DALGA FORMLARI
04.
3 fazlı sistemler için Eşleştirilecek fazların SIRALAMALARI
05.
3 fazlı sistemler için Eşleştirilecek her bir fazın kendi aralarındaki FAZ AÇISI FARKI